Od dawna Sana, stolica Jemenu, budzi zainteresowanie badaczy historii i archeologów. Nie jest to jednak zwykłe miasto – Sana uważana jest za jedno z najstarszych miast zamieszkanych stale przez człowieka na świecie.
Sana położona jest w górach, na wysokości ponad 2 tysięcy metrów nad poziomem morza, w dolinie rzeki Wadi Dhahr. Według legendy, miasto założył Noah, postać znana jako bohater biblijny i symbol końca świata. Mimo, że ta historia nie jest potwierdzona naukowo, wiemy z pewnością, że Sana zaczyna swoją historyczną drogę jeszcze w czasach prehistorycznych.
Najważniejsze odkrycia, jakie zostały dokonane na obszarze Sany, pochodzą z okresu panowania Saby, arabskiego królestwa, które istniało w latach 900 p.n.e. – 275 n.e. W owym czasie miasto nazywało się Marib i było położone na terenie dzisiejszego Jemenu, w odległości około 120 kilometrów na południowy wschód od Sany. Wraz z upadkiem Saby, Marib straciło na znaczeniu, jednak Sana jako jej stolica zaczyna nabierać coraz większego znaczenia.
Najważniejsze odkrycie, jakie pozwoliło na datowanie początków Sany naukowo, zostało dokonane w 1972 roku. Odkryto wówczas tabliczki zapisane pismem mówiącym o królu zmarłym w latach 542-543. Odkrycie to pozwoliło na określenie początków istnienia Sany na 542 rok. Jednakże już w latach 80. i 90. XX wieku odkryto kolejne tabliczki, które pozwoliły na dokładniejsze datowanie historyczne. Według nich Sana jako stolica królestwa Himyarów zaczyna funkcjonować w VI wieku n.e.
Najważniejsze wydarzenia w historii Sany to nie tylko momenty związane z jej powstaniem, ale również momenty, w których miasto osiągało swoją największą świetność. Jednym z takich momentów był okres wypraw krzyżowych. W latach 1146-1173 władzę nad miastem sprawował słynny Saladyn, który przyczynił się do rozwoju miasta, budując tam liczne pałace i meczety. O wielkości i znaczeniu Sany w tamtym okresie świadczą wzniesione przez Saladyna mury obronne, zbudowane z piaskowca, które zachowały się do dziś.
Sana przeszła wiele przemian na przestrzeni wieków, zawsze jednak zachowując swoją specyficzną atmosferę i charakterystyczny wygląd. W 2008 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Dzięki temu miłośnicy historii i kultury mają możliwość zobaczenia jednego z najcenniejszych zabytków na świecie.
Podsumowanie
Wyniki najnowszych badań pokazują, że Sana jako stolica królestwa Himyarów zaczyna funkcjonować w VI wieku n.e. Mimo, że miasto położone jest na terenie Jemenu, swoją historię zaczyna w czasach prehistorycznych. Wiele wydarzeń w dziejach Sany przyczyniło się do rozwoju miasta, zarówno pod względem kulturowym, jak i architektonicznym. Dziś Sana uważana jest za jedno z najbardziej oryginalnych i cennych miast, zachowujących swój unikalny styl i atmosferę.
- H.C. Kay, Yaman, its early medieval history, Oxford, 1892.
- W.J. Klein, The history of the Yemen, New York, 1927.
- Derek A. Oakley, Studies in the Political Geography of the Yemen, Geographical Journal, Vol. 143, No. 1/2 (Mar.–Jun., 1977), pp. 255-259.
- Burton Stein, The Age of the Sultans: Islamic and Hindu Rule in India, Oxford University Press, 1989.
Cześć! Jestem jednym z redaktorów strony Od kiedy? Aktualnie łączę dwie pasje – projektowanie wnętrz i szukanie odpowiedzi na trudne pytania. Obecnie mieszkam w Łodzi, ale moim rodzinnym miastem są Katowice. Rocznik 1988. Jeśli chcesz możesz mnie obserwować na Facebooku, Twitterze, Medium. Zapraszam również do odwiedzin mojej strony www.
